کشف اولین آسیاب آبی همدان در دانشگاه بوعلی سینا - مجله فروشگاهی

به گزارش خبرنگاران، دکتر اسماعیل همتی ازندریانی در حاشیه بازدید از منطقه کاوش نخستین آسیاب آبی همدان بیان نمود: با توجه به شناسایی مجموعه قنات هایی در اراضی دانشگاه بوعلی سینا، بازدید سطحی از این اراضی انجام شد و در آنالیز های صورت گرفته تصمیم گرفته شد کاوش های باستان شناسی در منطقه انجام گردد.

وی ادامه داد: پس از طی شدن مراحل قانونی و با حمایت اقتصادی دانشگاه کاوش شروع و شواهد و مستندات خوبی از آسیاب های آبی شناسایی شد و در نهایت یک آسیاب مورد کاوش باستان شناسی نهاده شد که نتایج ارزشمندی را رقم زد.

این باستان شناس توضیح داد: پس از ثبت تصاویر هوایی و نقشه برداری ها متوجه شدیم آبراهه ای به پهنای دو متر از رودخانه زربار وارد این اراضی می شده و از آبراهه اصلی آبراهه های کوچکتری جدا و آب را وارد سامانه آسیاب های آبی می کردند که با توجه به نیرو و قدرت انتقال آب وارد مجموعه شده و مشکل شیب زمین را حل می کردند و سپس وارد فضای اصلی آسیاب شده و مراحلی که برای فراوری آرد وجود داشت انجام می گرفت.

همتی ازندریانی درباره قدمت آسیاب ها عنوان کرد: به علت اینکه هنوز کار کاوش تمام نشده است به صورت دقیق نمی توان درباره قدمت آنها نظر داد اما شواهد ابتدایی و سطحی نشان می دهد قدمت600 یا 700 ساله دارد و احتمالا از قرون میانی اسلامی، قرون متأخر تا حدود 70 سال پیش مورد استفاده قرار می گرفته است.

عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا در رابطه با تعداد آسیاب ها هم گفت: با توجه به نقل قول هایی که انجام گرفته تعداد آنها هفت عدد بوده است که گویا به علت نهاده شدن در راستا رودخانه تخریب شده اند و کامل ترین نمونه ای که وجود دارد آسیابی است که کاوش نموده ایم.

وی درباره پرونده ثبت آسیاب کشف شده اظهار کرد: دانشگاه بوعلی سینا برنامه ریزی دقیقی برای حفاظت و تبدیل آن به سایت موزه دارد و با توجه به اینکه اثر در اراضی دانشگاه است و قبلا آنالیز باستان شناسی در منطقه انجام نشده می توانیم کارهای ثبتی آن را انجام دهیم.

موزه آب استان همدان راه اندازی گردد

رئیس دانشگاه بوعلی سینا هم در حاشیه این بازدید بیان نمود: یکی از بحث هایی که در رابطه با باستان شناسی مطرح است بحث زندگی عامیانه مردم است و این علم باید زندگی همه مردم را در نظر بگیرد بنابراین محوطه های این چنینی اهمیت پیدا می نمایند.

دکتر یعقوب محمدی فر توضیح داد: این محوطه به گذر آسیاب قطار معروف است و با زندگی اجتماعی مردم همدان تا حدود 50 سال قبل ارتباط دارد، بعلاوه حاکی از هوشمندی مردم است که از آب رودخانه و نیروی هیدرولیک به نحوی استفاده می کردند و دوباره آنرا به راستا کشاورزی برمی گرداندند.

وی با اشاره به اینکه انرژی تجدید پذیر که امروز جهان شعارش را می دهد قرن هاست در کشور ما انجام می گردد، عنوان کرد: در کشور شناخت زیادی نسبت به مسائل آب و آسیاب ها وجود ندارد در حالی که آسیاب ها را می توان در جای جای کشور دید و در همدان هم راستا فوق نشان دهنده این امر است.

این باستان شناس با اشاره به اینکه راستا مورد بحث می تواند در آینده راستا بازدیدی و گردشی باشد و به اسم یک جذبه مطرح گردد، گفت: با توجه به سفال های کشف شده بعضی از قنات ها در این محدوده بیش از هزار سال قدمت دارند، از طرف دیگر از گذشته های دور مسئله آب در همه کشور وجود داشته و در حال حاضر هم یکی از موضوعات اساسی است بنابراین مدیریت منابع آبی بسیار جدی است و باید آیندگان را در این مورد آموزش دهیم که محوطه فوق از این دید اهمیت بالایی دارد.

محمدی فر با بیان اینکه هدف از فاز اول کاوش، خواناسازی مجموعه بود، بیان نمود: امیدواریم در فازهای بعدی با یاری بیشتر سازمان میراث فرهنگی بتوانیم این مجموعه را بازسازی و آن را تبدیل به موزه آب استان همدان کنیم چراکه همدان به موزه آب احتیاج دارد و این مجموعه می تواند شروعی بر این قضیه باشد.

رئیس دانشگاه بوعلی سینا با اشاره به اینکه آسیاب های زیادی از دوره های مختلف در کشور وجود دارد، افزود: در همدان روی موضوع آسیاب ها کار نشده است بنابراین اطلاعات و مدارکی از قدمت آنها موجود نیست.

به گزارش خبرنگاران، این کاوش از یک ماه پیش در اراضی دانشگاه بوعلی سینا شروع شده و تا به دست آمدن نتایج کامل ادامه خواهد داشت. بعلاوه یافته های باستان شناسی در این مطالعات شامل فضاهای معماری، آبراهه ها و سنگ آسیاب هایی است که تا به امروز به دست آمده است.