گره خوردن احیای بافت تاریخی شیراز با کافه و رستوران - مجله فروشگاهی

فرایند بازگرداندن جریان زندگی به بافت تاریخی فرهنگی شهرهایی نظیر شیراز، در سال های اخیر اگرچه مطلوبتر و سریعتر از گذشته ادامه دارد، اما انگار این حرکت پیوندی ناگسستنی با کافه و رستوران خورده و عمده سرمایه گذاری ها، در همین جهت راهنمایی شده است؛ هرچند که در بخش هایی شاهد توجه به هنر سینما، مراکز فراوری و عرضه محصولات صنایع دستی و... هستیم اما عمده اقدامات معطوف به بومگردی و مصروف کافه و رستوران است.

هر نقطه از محدوده بافت تاریخی فرهنگی شیراز را که زیرپابگذاری، از اطراف مجموعه زندیه، ارگ کریمخانی و مسجد و حمام و بازار وکیل گرفته تا کوچه پس کوچه های سنگ سیاه و بین الحرمین و محدوده خیابان لطفعلی خان زند، نارنجستان قوام و ... خانه های کوچک و بزرگ قدیمی را خواهی یافت که به کافه و رستوران و بعضا به مکانی تحت عنوان بومگردی بدل شده است؛ حتی قدیمی ترین عکاسخانه شیراز هم بدل به کافه و رستوران شده است.

اگرچه سرمایه گذارانی که در این جهت قدم گذاشتند، جهتی را برای بازگرداندن روحیه نشاط و زندگی و احیای بافت فرسوده، هموار نموده و در این جهت هزینه های فراوانی هم متحمل شده اند و تلاششان را باید ارج گذارد؛ اقداماتی که قطعا در کاهش آسیب های اجتماعی هم تاثیرگذار خواهد بود، اما یک موضوع مهم اینکه آیا هیچ ایده ای برای سرمایه گذاری در بافت تاریخی وجود ندارد؛ آیا تا به امروز میراث فرهنگی و شهرداری، بسته ای برای پیشنهاد به سرمایه گذاران در این حوزه، تهیه و ارائه نموده اند یا تسلیم خواست و تقاضای سرمایه گذارانی بوده اند که تنها به ایجاد رستوران و کافی شاپ، فکر می نمایند.

رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس در گفت و گو با خبرنگاران، در این خصوص گفت: بافت تاریخی، اماکن ارزشمند و متنوعی دارد که بایستی بر مبنای پیشینه و تاریخ و بعلاوه کاربرد قدیم هر بافت از ظرفیت های آن استفاده گردد، اما امروزه شاهدیم که متولیان هر بومگردی و سراهای تاریخی درحال ایجاد کافه رستوران ها هستند.

مسعود منیعاتی با بیان اینکه اداره میراث برنامه مشخصی را برای سرمایه گذاران تعریف و تبیین نمی نماید، اضافه نمود: افراد در شرایط مالی کنونی برای کسب عایدی به سمت ایجاد کافه در بافت قدیم سوق پیدا نموده اند و هر راسته و کوچه تاریخی دچار یک فرایند یکنواخت در ایجاد کافه های سنتی است.

او گفت: باید برای جلوگیری از این امر، اداره کل میراث و گردشگری استان برای سرمایه گذاران انواعی از ایده ها و خلاقیت های نو در هر کسب و کار گردشگری در بافت تاریخی تعریف کند.

منیعاتی اضافه نمود: بیش از 100 نوع شغل در زمینه گردشگری که منطبق با بافت تاریخی باشد قابل اجراست، اما متاسفانه شاهد تنوع چندانی در بومگردی های ایجاد شده نیستیم.

اما یک کارشناس بازسازی و فعال گردشگری در این خصوص اعتقاد دارد: کافه ها در تمام دنیا هواداران زیادی دارند و همین عامل در بافت فرهنگی و تاریخی شیراز نیز دیده می گردد که رونق چندین برابری را به بازدیدهای مردمی بخشیده است.

نصیر فرخمهر با بیان اینکه توسعه خلاقیت در بافت نیازمند عایدی است، اضافه نمود: کافه ها به ارتقا عایدی در بافت یاری می نمایند که ورود سرمایه از این طریق باعث ایجاد خلاقیت های بیشتر می گردد زیرا افزایش ایدهای مختلف وابسته به بودجه است.

وی معتقد است که کافه های سنتی هر کدام در نوع خود متفاوت، دارای خلاقیت و ارزش بصری هستند که با ارائه زندگینامه هر خانه و ارائه سبک زندگی گذشتگان همچنان وامدار میراث مردم شیراز هستند.

این کارشناس بازسازی ادامه داد: البته در بافت تاریخی افرادی حضور دارند که ایده های تازه و متفاوت تر از همه ساکنین بافت ارائه می دهند که حضور بیشتر مردم به واسطه وجود کافه های سنتی و هنری باعث می گردد تا این اماکن خلاق نیز دیده شوند.

عادل یزدی نقاش و صاحب یک گالری فرهنگی هنری در بافت تاریخی نیز در این باره بیان می نماید: وجود کافه ها نه تنها بد نیست بلکه هر کدام دارای پیغام و دانشی هستند که به مردم ارائه می نمایند، به گونه ای که هر کافه باتوجه به تاریخچه و زندگی نامه صاحب قبلی خود ابداع شده و معماری متفاوت و بعلاوه چیدمان مختص به خود را داراست.

یزدی اضافه می نماید: از آن جایی که مردم کافه ها را بیشتر دوست داشته و به ان ها توجه می نمایند می توان به فرهنگسازی با استفاده از فضای کافه ها پرداخت.

این نقاش می گوید: البته باید الگوهای مشخصی برای هر کافه تعریف گردد که هر کدام نگاهی را جلوه دهند تا از این طریق از کپی برداری ها نیز جلوگیری گردد.