توسعه صادرات داروهای ایرانی با الگوی چین و ژاپن - مجله فروشگاهی

با تور چین سفری خاطره انگیز را تجربه کنید.

به گزارش سلامت خبرنگاران، رسول دیناروند در مورد دلایل و لزوم برون گرا شدن صنایع دارویی و ورود به بازارهای جهانی به وسیله صادرات گفت: در ابتدا جای خرسندی است که بحث لزوم جهانی شدن صنایع دارویی و الزامات ورود به بازار رقابت جهانی این صنایع در حال گسترش و طرح شدن است و از این که بحث اصلی خود را موضوع توسعه صنعت دارویی و تقویت صادرات دارو انتخاب کردید این طور استنباط می گردد که ضرورت این مساله در حال درک شدن است و این مساله- یعنی درک اهمیت و شناخت صورت مساله- در صورت تعمیم به همه بخش های مرتبط با صنایع دارویی می تواند گام اول درجهت حل مساله گردد.

وی گفت: توسعه صنایع دارویی در چند دهه اخیر تابعی از راهبرد توسعه صنعتی کشور بوده و راهبرد کلان توسعه صنعتی کشور نیز در اکثر صنایع فراوری به جای واردات بوده و هست. البته این راهبرد فی نفسه راهبرد غلط یا اشتباهی نبوده و در بسیاری از صنایع که میزان وابستگی کشور هنوز بالاست، هنوز هم می تواند راهبرد مناسبی محسوب گردد.

دیناروند اضافه نمود: به لحاظ منطق مالی، بازار هر کشور نخستین بازاری است که صنایع آن کشور بایستی یا بهتر است در آن نفوذ کند، اشکال زمانی ایجاد می گردد که الزامات علمی این راهبرد در عمل رعایت و اجرا نگردد و به حضور در بازار داخلی اکتقاء گردد.

رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه در امر توسعه صادرات امروزه دو روش یا رویکرد وجود دارد، گفت: در روش نخست بازار داخل بازار اولیه و در حالت دیگر بازار موازی محسوب می گردد؛ الگوی پیروز حالت اول کشور ژاپن و الگوی پیروز و مجسم حالت دوم کشور چین است. صنایع کشورهای صنعتی مانند ژاپن با نگاه به بازار داخل شروع مردند سپس وارد بازارهای سهل و آسان تر و نزدیک تر می شوند اما چون از ابتدا می دانند که بازار داخلی بازار اولیه و محلی برای توانمندسازی و ارتقاء رقابت پذیری آنهاست، حضور در این بازار را در واقع نوعی تمرین و تقویت دانسته و لحظه ای که به نقطه لازم خصوصاً در بعد کیفیت می رسند شروع به برندسازی می نمایند.

وی همچنین ادامه داد: بزرگترین پیرو دیگر این رویکرد (که بنیان آن توسط ژاپن پس از جنگ جهانی دون گذارده و بعدها به عنوان الگوی پرواز غازهای مهاجر شناخته شد) کشور کره جنوبی است که از 4 دهه قبل با همین دکترین، توسعه صنعتی خود را شروع کرد و امروزه دارای برندهای مطرحی درعرصه خودروسازی و صنایع الکترونیک است.

معاون وزیر بهداشت اضافه نمود: در واقع در این روش صنایع دارای مزیت شناخته شده روی آنها سرمایه گذاری می گردد، سپس در آن صنایع یکی دو شرکت مطرح شده و نام های تجاری (برندهای) معروفی شکل می گیرد و همانند دسته غازهای وحشی که به هنگام مهاجرت عدد 8 را در آسمان شکل می دهند این شرکت های دارای برند جهانی، پیش قراولان توسعه و حرکت مالی کل کشور محسوب می شوند. در این مدل در حالیکه کشور دارای دو یا چند کمپانی مطرح در سطح جهانی است و در بعضی از صنایع رتبه نخست جهان را در اختیار دارد، ممکن است در مابقی صنایع به آن درجه و میزان رشد نکند، همانند کره جنوبی که با 3-4 شرکت بین المللی در بعضی عرصه های صنعت الکترونیک مانند فراوری میکروچیپ ها یا تلویزیون رتبه نخست را دارد، ولی در صنایعی مانند داروسازی هنوز ژنریک ساز محسوب می گردد.

دیناروند درباره روش دوم که بیشتر چین به آن شهرت دارد نیز مطرح نمود: اساساً با فرض اینکه برای هر عرضه، بالاخره تقاضایی وجود دارد و صرفاً باید متقاضی و مشتری را پیدا کرد همه کالاها از ابتدا برای فروش در بازار جهانی ساخته می گردد و بازار داخلی نیز مترادف، موازی یا حتی بخشی از بازار جهانی فرض می گردد. مشخصه این کشورها که چین الگوی نخست آن محسوب می گردد داشتن صادرات بالا در اکثر عرصه ها و نداشتن نام تجاری مشهور و جهانی است. از جله دیگر پیروان این روش می توان به کشورهای برزیل و ترکیه اشاره نمود.

وی ادامه داد: البته این کشورها برای حفظ بازار داخلی خود هم کوشش فراوانی می نمایند، کما اینکه کشور چین که از چند ماه پیش به اقتصاد نخست جهان تبدیل شده است، رسماً راهبرد توسعه صنعتی خود را برای 10 سال آینده، حضور بیشتر در بازار داخلی مطرح نمود. لذا اینکه صنایع داروسازی کشور ما توسعه خود را با برطرف نیازهای دارویی کشور شروع کردند جهت اشتباه یا نادرستی نبوده است، اما اشکال اینجاست که اولاً از ابتدای این توسعه برنامه لازم برای حضور در بازارهای جهانی و حتی بازارهای آسان و همجوار تدوین نشد، ثانیا از 15 سال قبل که هدف اولیه یعنی تامین بازار داخلی محقق شد، هدف ثانویه که صادرات پیروز باشد در دستور کار صنایع دارویی ما قرار نگرفت. لذا این صنعت نه با مدل اول و نه با روش دوم یعنی نه به سبک ژاپن و نه روش چینی وارد عرصه بازارهای جهانی نشد.

دیناروند در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه با توجه به مزیت هایی که در مورد الگوی ژاپنی توسعه اشاره نمودید، آیا صنعت داروسازی ایران این مزیت را داراست، پاسخ داد: قطعاً داراست؛ زیرا صنایع دارویی ایران یکی از صنایع مزیت دار کشور در ابعاد سخت و نرم افزاری است اما از ظرفیت های خود در جهت صادرات، استفاده درستی نکرده است.

وی اظهار داشت: اگر صنایع دارویی ایران بخواهد توسعه صنایع دارویی را در بحث صادرات شروع کند قابلیت استفاده از هر دو الگو را داراست، یعنی هم می تواند محصولات دارویی خود را در بازارهای جهانی با گستردگی و فراوانی بالا عرضه کند و حتی می تواند از هر دو روش به طور موازی استفاده کند.